Sessies

De Formatieve Evaluatie Cyclus in de praktijk: pas de cyclus toe in jouw les

In deze workshop gaan we werken met de Formatieve Evaluatiecyclus en de vijf fasen die hierin staan (zie figuur 1). In het verdiepingsleernetwerk formatief evalueren geven we samen met docenten concreet vorm aan deze cyclus in lessenseries in de verschillende vakgebieden.

Na een korte introductie op de cyclus kunnen docenten aansluiten bij een Alpha, Beta of Gamma tafel. Hier ga je met elkaar, onder begeleiding van een SLO vakexpert uit het verdiepingsleernetwerk formatief evalueren, de discussie aan over hoe deze formatieve evaluatiecyclus er in jouw eigen vakgebied en eigen lessen uitziet. Je kunt je eigen formatieve praktijken tegen het licht houden en inspiratie opdoen vanuit de ervaringen van andere docenten en ervaringen uit het leernetwerk.

Deze workshop wordt in twee parallel sessies verzorgd. Te weten:
- Gamma/Beta docenten (Liesbeth Baartman (HU), Frederik Oorschot en Ed van den Berg (SLO)
- Talen/Wiskunde docenten (Marijke Veugen (WUR), Gerdineke van Silfhout en Ria Brandt (SLO).

 

Sprekers

  • Liesbeth Baartman
  • Ria Brandt
  • Frederik Oorschot
  • Gerdineke van Silfhout
  • Marijke Veugen

De implementatie van formatief evalueren: inzichten en dilemma's

Het is natuurlijk mooi wanneer een aantal enthousiaste docenten formatief evalueren toepassen in hun lessen. Maar hoe zorg je ervoor dat alle docenten dit gaan doen? Als schoolleider of kartrekker kan jij de schoolbrede implementatie van formatief evalueren stimuleren. Maar waar moet je dan rekening mee houden en hoe houd je zicht op het implementatieproces?

Op deze vragen gaan we in tijdens de workshop. Dat doen we door aan de hand van de resultaten uit een ontwikkelde scan op een evidence based manier te kijken naar het implementatieproces. In deze scan worden percepties van schoolleiders en docenten gemeten over thema’s die een rol spelen bij de implementatie van formatief evalueren, zoals: de ervaren noodzaak om te innoveren, leiderschap, eigenaarschap, de lerende organisatie en facilitering.

De resultaten van scans die zijn uitgevoerd in de scholen die deelnemen aan de leernetwerken formatief evalueren geven inzicht in welke thema’s volgens schoolleiders en docenten aandacht behoeven. Bij deze inzichten hebben we dilemma’s geformuleerd die we tijdens de workshop gaan bediscussiëren. Bijvoorbeeld: schoolleiders én docenten zien wel de noodzaak in van formatief evalueren, maar formatief evalueren krijgt nog weinig prioriteit binnen de school. Wat kan je dan doen om formatief evalueren bovenaan het prioriteitenlijstje te krijgen?

Door deelname aan deze workshop zie je het belang in van het monitoren van het implementatieproces en heb je ideeën gekregen over hoe je kan omgaan met relevante dilemma’s.

Sprekers

  • Machiel Bouwmans
  • Herman Schalk

Formatief toetsen in de klas: Concrete voorbeelden aan de hand van video's

Hoe ziet formatief toetsen er in de klas uit? Over welke vaardigheden moet je als docent beschikken wanneer je formatief gaat toetsen? Hoe kun je leerlingen betrekken bij het proces van formatief toetsen? Samen met docenten is een training formatief toetsen (informED) ontwikkeld die op dit soort vragen in gaat. Tijdens de informED training spelen videobeelden een centrale rol. Tijdens deze workshop laten we u een deel van deze training ervaren. We gaan samen aan de slag met videobeelden van formatief toetsen in de klas. Aan de hand van deze video’s gaan we ook reflecteren op de eigen lespraktijk en nadenken over hoe je formatief toetsen (beter) kunt inzetten in de lessen. Je verlaat deze workshop met concrete handvaten voor het inzetten van formatief toetsen in de eigen les.

Aan de hand van de pitches bij de opening kun je een keuze maken voor twee workshops die je wilt bezoeken, er is geen inschrijving vooraf nodig!

Sprekers

  • Bas Trimbos

Formatief toetsen in de klas: Van theorie naar praktijk

Hoe geef je leerlingen meer eigenaarschap over hun eigen leerproces? Hoe kun je het onderwijs beter laten aansluiten bij de leerbehoefte van leerlingen? Uit onderzoek blijkt dat docenten over veel verschillende competenties moeten beschikken om dit soort vragen te kunnen beantwoorden. We kunnen stellen dat formatief toetsen in de les een complexe vaardigheid is voor docenten. Door te onderzoeken wat expertdocenten doen in de klas zijn de deelvaardigheden van formatief toetsen in kaart gebracht. Daarnaast is geanalyseerd hoe succes eruit ziet en welke factoren formatief toetsen meer of minder complex maken. Deze workshop gaat in op al deze deelvaardigheden en bijhorende succescriteria en laat zien hoe deze vaardigheden terug komen in de verschillende fasen van lesgeven:  les voorbereiden, les uitvoeren en les evalueren. U verlaat deze workshop met theoretische kennis over formatief toetsen en praktijkvoorbeelden uit de informED-training die is ontwikkeld voor docenten in het voortgezet onderwijs.

Aan de hand van de pitches bij de opening kun je een keuze maken voor twee workshops die je wilt bezoeken, er is geen inschrijving vooraf nodig!

Sprekers

  • Cindy Poortman
  • Christel Wolterinck

Formatief toetsen in de lerarenopleiding

Formatief toetsen verdient een prominente plaats in de lerarenopleiding. Aankomende leraren in primair en voortgezet onderwijs nemen daarbij niet alleen kennis van formatief lesgeven maar ervaren tijdens hun opleiding ook wat formatief toetsen is. Dat kan alleen wanneer lerarenopleidingen zijn vormgegeven vanuit de formatieve leercyclus, waarbij studenten kunnen reflecteren op de doelen ervan en welk effect deze didactische aanpak heeft op hun eigen leeropbrengsten en motivatie. Deze workshop gaat in op een collegereeks die ontwikkeld is waarin studenten kennismaken met de basisstof rondom formatief lesgeven. De stof valt uiteen in twee delen: een theoretisch deel rondom recente onderzoeksliteratuur en een praktisch deel met verwerkingsopdrachten en voorbeelden, bedoeld om continu te reflecteren op eigen kennis en vaardigheden met betrekking tot formatief toetsen.

Aan de hand van de pitches bij de opening kun je een keuze maken voor twee workshops die je wilt bezoeken, er is geen inschrijving vooraf nodig!

Sprekers

  • Kim Schildkamp

Formatieve evaluatie cyclus: hoe voer jij de 5 fasen uit in de les?

In deze workshop staat de formatieve evaluatiecyclus bestaande uit vijf fasen centraal (zie figuur 1)

Figuur 1. De Formatieve Evaluatie Cyclus (Gulikers & Baartman, 2017)

Deze cyclus is het resultaat van een overzichtsstudie naar de vraag: Wat doet de docent in de klas als hij/zij formatieve evaluatie vormgeeft? Om hier antwoord op te geven hebben we 106 studies bekeken uit verschillende landen, vakgebieden en onderwijsniveaus. In de workshop nemen we jullie mee in deze cyclus en bespreken we hoe goede FE praktijken er in de vijf fasen uitziet. Deze FE-cyclus is de onderlegger van alles wat we doen in het verdiepingsleernetwerk formatief evalueren waarin we met meer dan 100 docenten van allerlei vakgebieden vormgeven aan deze cyclus in de eigen lespraktijk.

Daarna mag iedereen zijn eigen FE-scan doen. Hoe voer jij deze vijf fasen uit in je eigen lessen? En hoe doen je collega’s dat? We gaan het gesprek met elkaar aan over jullie FE praktijken en elkaar inspireren om hier kleine veranderingen in aan te brengen in je eigen lessen en ook juist te ontdekken wat je allemaal eigenlijst al (onbewust) doet. De FE-scan is een handig instrument om kritische naar jezelf te kijken, maar ook met collega’s de discussie aan te gaan of elkaar te observeren. De FE-scan neem je mee naar huis, net als concrete ideeën over hoe jij in jouw eigen lespraktijk een klein beetje meer FE kunt gaan doen.

Sprekers

  • Judith Gulikers

Hoe krijg je collega's mee: inzichten en concrete aanpakken

Als je op jouw school werk wilt maken van formatief evalueren, is het van belang om met elkaar in gesprek te gaan en te blijven rondom vragen zoals: waarom vinden we formatieve evaluatie eigenlijk zo belangrijk? Wat is de urgentie ervan en waar biedt het een oplossing voor? Cruciaal voor een goede implementatie van formatieve evaluatie is het creëren van gedeelde beelden bij alle collega's. Dan gaat het niet zozeer om de meer visionaire uitspraken zoals: 'We willen werken aan meer maatwerk' en 'Leerlingen worden eigenaar van hun leerproces'. Maar dan gaat het om de vraag hoe we willen dat de nieuwe werkelijkheid eruitziet in termen van concrete en observeerbare gedragingen bij leraren en leerlingen. Wat zeggen en doen de leerlingen in de school?

In deze workshop gaan we met elkaar na hoe je op jouw school dat gesprek rondom gedeelde beelden kunt organiseren. Je oefent met een aantal voorbeeldaanpakken en je weet wat belangrijke randvoorwaarden zijn.

Sprekers

  • Nol van Beurden

Meet and greet met Margaret Heritage

During this session you will have the opportunity to meet our keynote speaker. You can ask her any question you like, based on her keynote, based on her work in the United States supporting schools in implementing formative assessment, or questions on formative assessment in general. This session will be in English.

Sprekers

  • Margaret Heritage