Ronde 1

Op onze school – De Regenboog in Schijndel - werken we niet met methodes, maar geven we ons onderwijs vorm door te werken met zelfontwikkelde leerlijnen, in een rijke leeromgeving binnen en buiten school. Ook de methode voor begrijpend lezen hebben we om die reden los gelaten. Liever werken we met rijke teksten die passen bij de leeromgevingen waar we op dat moment met de leerlingen aan werken. Daarom zijn we een aantal jaren geleden overgestapt op de methodiek van Close Reading, waarin je met leerlingen samen grondig verdiept in een uitdagende tekst. We zien dat door de specifieke aanpak van Close Reading de betrokkenheid van de kinderen enorm gegroeid is.

In deze workshop laten we zien hoe wij op onze school hiermee aan de slag zijn gegaan. Wij nemen jullie mee in het proces wat wij hebben doorlopen met ons team om deze aanpak eigen te maken.
Aan de hand van praktijkvoorbeelden laten we jullie ervaren welke keuzes je maakt om met kinderen dieper in een tekst te duiken.

Tessa van Doorn, Diana Rijkers en Mariëlle Smulders werken alle drie als taalleescoördinatoren op BS De Regenboog in Schijndel. Samen met Marja Schippers (adjunct-directeur) en Mireille Louwers (I.B.-er) vormen ze samen het taalteam van de school.

Zijn er op jouw school zorgen over de resultaten van de begrijpend leeslessen? Wil je daarom kennismaken met de nieuwste inzichten over leesbegrip? In deze sessie maak je kennis met FOCUS. FOCUS is een themagerichte methodiek voor leesbegrip gebaseerd op het lezen rond interessante multiperspectivische contexten. Er wordt binnen Focus gewerkt met boeklessen en contextlessen en er komt geen methode aan te pas. Technisch lezen en begrijpend lezen worden vanaf groep 5 geïntegreerd en er is ook verbinding met de zaakvakken. Belangrijke begrippen in het programma zijn vrij lezen, rijke teksten, scaffolding, boek- en tekstgesprekken en boeiende ontwerpopdrachten. In deze sessie wordt duidelijk hoe deze activiteiten en aspecten kunnen bijdragen aan begrijpend lezen, leesmotivatie en digitale geletterdheid van de leerlingen van je school. 

Dr. Erna van Koeven werkt op Hogeschool Windesheim in Zwolle als docent en onderzoeker binnen de afdeling Educatie. Zij doceert taal- en leesdidactiek aan de richtingen taal/dyslexie en nt2/nieuwkomers van de Master Educational Needs. Ook begeleidt ze scholen in po, vo en mbo op het gebied van taal- en leesonderwijs en doet onderzoek. Ze publiceert onder andere over vrij lezen en een geïntegreerde aanpak burgerschap/taal binnen het mbo, initieerde de totstandkoming van levensverhalenboeken voor laaggeletterde mbo-studenten en schrijft samen met Anneke Smits de veelgelezen blog http://geletterdheidenschoolsucces.blogspot.com/.

De laatste jaren is Lesson Study met een stevige opmars bezig. En dat is niet zo gek, want de praktijk laat zien dat deze vorm van teamleren effectief is en op groot enthousiasme van leraren kan rekenen. Praktisch gezien is Lesson Study samen een les voorbereiden, deze uitvoeren en daarna samen nabespreken en weer aanpassen. Dit verloopt volgens een vast stappenplan. 

Deze werkvorm gebruik ik al een aantal jaren als borgingsinstrument en soms zelfs in de implementatiefase van begrijpend leestrajecten. Opbrengsten zijn:

• Leraren kunnen instructie geven op een andere wijze dan de methode aanreikt
• Leraren zijn enthousiast over het samen voorbereiden van de les
• Leraren krijgen door de gezamenlijke voorbereiding meer inzicht in de leerlijn
• De gezamenlijke voorbereiding leidde tot een verdieping van de lesstof
• Leraren durven meer eigen keuzes te maken
• Leraren geven gevarieerder instructie

Mijn kracht is het verbinden van mensen, ideeën en momenten. Ik denk creatief, kijk anders, ben enthousiast en inspireer mensen. Belangrijk uitgangspunt vind ik uitgaan van kracht en talenten van een ieder en het samen ontwerpen van onderwijs.

Bianca Lammers werkt sinds 2010 als expert taal- en leesonderwijs basisonderwijs met Lesson Study als hulpmiddel. Ze is zowel procesbegeleider als inhoudsexpert. Haar brede praktijkervaring als leerkracht en leidinggevende in regulier onderwijs koppelt ze aan bewezen theorieën en innovatieve inzichten over goed onderwijs. Belangrijke uitgangspunten zijn: streven naar maatwerk, gericht op het realiseren van effectief en goed onderwijs voor scholen. 

Leerkrachten van groep 1 en 2 hebben de opdracht álle kleuters voldoende geletterde bagage mee te geven richting groep 3. De wijze waarop we dit doel kunnen bereiken is de insteek voor deze workshop.

Het startpunt vormt het opbouwen van kennis en begrip van de wereld aan de hand van essentiële thema’s. We gaan met elkaar na welke thema’s er doorgaans worden gebruikt en of dit inderdaad de thema’s zijn waarmee we de begripsontwikkeling van kleuters kunnen uitbreiden. Vervolgens wordt een beeld geschetst van de wijze waarop je vanuit dit thema alle vaardigheden rondom beginnende geletterdheid met elkaar kunt verbinden. Het werken met goede prentenboeken speelt hierbij een belangrijke rol. In deze workshop wil ik u inspireren met een voorbeeld van een methode onafhankelijk aanbod waarbij er speels, interactief en doelgericht met kleuters wordt samengewerkt.

Eveline Wouters is werkzaam bij het Seminarium voor Orthopedagogiek, Hogeschool Utrecht als docent van de Master Educational Needs en onderwijsadviseur op het gebied van effectief taal-/leesonderwijs en dyslexiebeleid in zowel het primair- als voortgezet onderwijs. Ze is LIST en DENK! begeleider.