Keynote 2: Denken om te leren

Jos Castelijns (Lector Eigentijds Beoordelen in het Onderwijs Hogeschool De Kempel)

Veel scholen streven ernaar leerlingen meer verantwoordelijkheid te geven voor hun eigen leren. Verantwoordelijkheid nemen voor eigen leerprocessen wordt in de wetenschappelijke literatuur zelfregulerend leren genoemd. Zelfregulering is een belangrijke factor voor schoolsucces. Gemotiveerde leerlingen die zich bewust zijn van hun eigen leerprocessen en weten hoe ze die kunnen reguleren, vergroten hun kansen op schoolsucces.

Evalueren om te leren (assessment for learning) is een krachtige onderwijsaanpak die leerlingen leert hun eigen leerprocessen te reguleren. Evalueren om te leren is effectief wanneer leraren deze aanpak integreren in hun dagelijkse onderwijspraktijk. Daarvoor kunnen ze gebruik maken van drie strategieën:

• feedback geven,
• het bevorderen van peer-assessment,
• het stimuleren van self-assessment.

Leraren passen deze strategieën toe in gesprekken met leerlingen (individueel, groep of klassikaal). Met name self-assessment zorgt ervoor dat leerlingen inzicht krijgen in wat en hoe ze leren (metacognitie). Met dit inzicht reguleren ze hun eigen leerprocessen.

In deze lezing gaat Jos Castelijns in op de achtergrond van met name het reguleren van de eigen leerprocessen en geeft daarbij voorbeelden en ervaringen uit de praktijk van een groep basisscholen die aan verschillende onderzoeken hebben meegedaan.