Sessies

Beter schrijfonderwijs door meer kennis over genres

Wat is een goede tekst? Volgens ons: een tekst die op een passende of verrassende manier zijn doel bereikt. Dat heeft te maken met de structuur van de tekst, de gebruikte toon, de woordkeus, goed lopende zinnen en leesbaarheid. Een goede tekst spreekt je aan, raakt je, is nuttig of informatief. Een lange tekst zonder spelfouten is dus niet per se een goede tekst.

Uit peilingsonderzoeken naar de staat van het schrijfonderwijs op de Nederlandse basisscholen (Inspectie van het Onderwijs, 2019) blijkt keer op keer dat kinderen niet goed genoeg schrijven en dat leerkrachten het lastig vinden om de kwaliteit van teksten te beoordelen. Beoordeling is echter het eindstation van het schrijfproces in de klas. Het begint met goed onderwijs, goede schrijfopdrachten en duidelijke criteria waaraan teksten moeten voldoen. Met ons boek Wat een goede tekst! willen wij leerkrachten een instrumentarium aanreiken om beter schrijfonderwijs te kunnen geven en om zelf goede schrijfopdrachten te ontwerpen op basis van concrete criteria. Daarvoor is kennis van verschillende genres noodzakelijk.

Teksten binnen een genre hebben een vergelijkbaar doel en zijn op een vergelijkbare manier opgebouwd. Per situatie kunnen ze ook weer van elkaar verschillen in woordgebruik en toon. In het boek laten wij leerkrachten zien hoe (kinder)teksten in elk genre er uit kunnen zien en welke focus je kunt aanbrengen in je schrijflessen om kinderen binnen dat genre een volgende stap te laten zetten. Dat gaan wij in deze presentatie toelichten.

Sprekers

  • Petra de Lint
  • Suzanne van Norden

Rijke, schurende en naburige teksten inzetten bij geschiedenis

Veel basisscholen worstelen met de inrichting van hun leesonderwijs. Leerlingen vinden begrijpend lezen vaak een saai vak en met het klimmen van de schooljaren ervaren ze steeds minder leesplezier. Leraren zijn zoekende hoe ze het leesbegrip en de leesmotivatie bij leerlingen kunnen versterken en hoe ze leerdoelen van lezen kunnen verbinden met die van andere vakken. Op veel lerarenopleidingen vindt een zelfde zoektocht naar de vormgeving van taal bij vakintegratie plaats. De afgelopen twee jaar hebben hogeschooldocenten Nederlands en geschiedenis van verschillende pabo’s samen met expert-leraren uit het basisonderwijs in een professioneel leernetwerk ervaring opgedaan met de inzet van rijke, schurende en naburige teksten. In deze aanpak is begrijpend lezen geen losse lesactiviteit, maar verbonden aan wereldoriëntatie en leesbevordering. Meerdere rijke teksten die elkaar aanvullen en/of verschillende perspectieven hebben, worden ingezet om zowel leesbegrip, leesmotivatie en kennisopbouw te vergroten. In de workshop vertellen we meer over onze ervaringen in het leernetwerk en laten we aan de hand van voorbeelden zien hoe we deze aanpak op het gebied van historisch redeneren in de praktijk vorm hebben geven. 

Sprekers

  • Boukje Bruins
  • Marleen Zwama

Zo versterk je de basisvaardigheden taal (VOL)

“Nog te veel leerlingen komen van school zonder goed te kunnen lezen, schrijven en rekenen of mee te doen in de samenleving. Dat moet beter, want leerlingen hebben die basis nodig in de rest van hun leven en leraren verdienen het om duidelijke focus aan te kunnen brengen in hun werk,” aldus de overheid. Minister Dennis Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) komt om die reden met een masterplan voor de basisvaardigheden taal/Nederlands, rekenen-wiskunde, burgerschap en digitale geletterdheid in het primair en voortgezet onderwijs.

Ben jij benieuwd welke stappen je nu al kunt nemen om de basisvaardigheden taal in jouw school te versterken? En wil je weten waar je rekening mee moet houden? In deze werksessie gaan we dieper in op wat precies de basisvaardigheden van taal zijn, waar de problemen zitten en hoe we de basisvaardigheden kunnen versterken.

Curriculumontwikkelaars Inge Jansen (vo) en Anne-Christien Tammes (po) buigen zich vanuit SLO al enige tijd over deze vragen. Aan de hand van infographics met definitie, probleemanalyse en adviezen ter versterking van de basisvaardigheden gaan Anne-Christien Tammes en Jantien Dhont graag met jullie het gesprek aan.

Anne-Christien Tammes is curriculumontwikkelaar/taalexpert primair onderwijs en lid van het kernteam Programma Basisvaardigheden bij SLO  
Jantien Dhont is curriculumontwikkelaar/taalexpert primair onderwijs

Sprekers

  • Jantien Dhont
  • Anne-Christien Tammes