Workshopronde 2

Schrijfonderwijs: wat werkt echt?

Schrijven wordt wel het ondergeschoven kindje van het taalonderwijs genoemd. Alom wordt geklaagd dat leerlingen beneden het gewenste niveau presteren op het gebied van schrijfvaardigheid. Docenten vinden het geven van schrijflessen lastig en voelen zich onzeker over hoe zij hun schrijfonderwijs vorm kunnen geven. Taalmethodes bieden ook lang niet altijd soelaas. Hoe kun je leerlingen nu echt beter leren schrijven? Daar is inmiddels al flink wat wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. In mijn lezing geef ik een overzicht van deze onderzoeksresultaten en bespreek ik wat we hiermee in de praktijk kunnen.

Monica Koster is zelfstandig onderzoeker, ontwikkelaar, onderwijsadviseur en uitgever van de lesmethode Tekster. Tevens is zij lid van de stuurgroep van het Landelijk Netwerk Taal voor het basisonderwijs.

Ongemotiveerde leerlingen tijdens de lessen Begrijpend Lezen? Dat kan kloppen! Uit het PIRLS-onderzoek (2016) blijkt dat Nederlandse leerlingen tot de meest ongemotiveerde leerlingen behoren (voor wat betreft begrijpend lezen). 

Er is lef voor nodig om de methode in te wisselen voor iets anders. Houtveen (2018) stelt dat thematisch werken motiveert. De Hogeschool Utrecht startte in 2016 het onderzoek DENK!, waarin 10 scholen begrijpend lezen geven zonder methode. Binnen DENK! wordt er gewerkt binnen thema’s, waarbij door het lezen van en werken met verschillende soorten teksten kennis wordt opgebouwd.

Ria Geerse (schoolbegeleider) schetst de 10 didactische principes van DENK! en Evert Duvivier (kartrekker van het DENK-traject op de VSV) laat de praktijk zien aan de hand van een thema.

Evert Duvivier studeerde in 2007 af aan de Pabo van de Hogeschool Zeeland. Na het afronden van de Pabo is hij gaan werken op de Vlissingse Schoolvereniging (VSV). Daar gaf hij eerst les aan groep 6 en de laatste jaren aan groep 8. In 2013 behaalde hij het diploma van de Master Special Educational Needs, richting ‘Leren’. Tijdens de Master maakte hij onder andere kennis met LIST. Op de VSV was hij kartrekker van de LIST-implementatie. In 2016 startte de VSV met deelname aan het DENK!-onderzoek, ook van deze implementatie was hij de kartrekker.

Ria Geerse is sinds 2004 verbonden aan het Seminarium voor Orthopedagogiek. Daarnaast werkte ze in het basisonderwijs. Sinds 2007, waarin ze de Master Ecologische Pedagogiek behaalde, werkt ze uitsluitend voor het SVO. Ze is domeincoördinator Leren van de Master EN, begeleidt studenten Leren en verzorgt  modules Geletterdheid. Tevens is ze in scholingstrajecten LIST- en  DENK! begeleider, waarin ze samenwerkt met het lectoraat Geletterdheid. Ze is mede-ontwikkelaar van de specialisatie Expert Nieuwkomers van de Master Educational Needs en de cursus Werken met leerlingen met een vluchtelingenachtergrond.