Formatief evalueren krijgt de laatste jaren steeds meer aandacht in het basisonderwijs. Leraren zien het nut ervan en herkennen de positieve effecten op de motivatie, het eigenaarschap van leerlingen over hun leren én op de leerlingprestaties. Het maakt het lesgeven leuker en de leerlingen actiever. Wie wil dat niet? Desondanks blijft het moeilijk formatief evalueren goed te implementeren in de klas. Niet zo gek, want formatief evalueren vraagt veel van leraren en leerlingen.

Wat is formatief evalueren?

Formatief evalueren omvat alle activiteiten die leraren en leerlingen uitvoeren om de leeractiviteiten van leerlingen in kaart te brengen, te interpreteren en te gebruiken om betere beslissingen te maken over vervolgstappen (Black & Wiliam, 1998). Formatief evalueren heeft als primair doel om leerlingen inzicht te geven in hun eigen leerproces en onderwijs op maat te geven (zie bv. Hattie & Timperley, 2007; William & Leahy, 2015). Het is daarbij van belang dat zowel de leraar als de leerling:

  • helder heeft waar de leerling naartoe werkt (feed up);
  • een goed beeld heeft waar de leerling staat (feedback);
  • weet wat de leerling kan doen om leerdoelen te bereiken (feed forward).

Als leraar begeleid je het leerproces van leerlingen en integreer je feedback in iedere fase van het leerproces. Daarbij krijgen leerlingen de kans om te (laten) zien waar ze staan, mogen zij fouten maken én kunnen ze (laten) zien hoe zij zich hebben ontwikkeld.

 

Onderwerpen

We gaan interactief in op de volgende vragen:

  • Wat houdt formatief evalueren in binnen het (reken)onderwijs?
  • Hoe kun je formatief evalueren vormgeven in de rekenles en wat betekent dit voor de leraar, de leerling en medeleerlingen?
  • Wat betekent formatief evalueren voor het werken met de reken-wiskundemethode?
  • Wat kun je met formatief evalueren in je praktijk als onderwijsadviseur/opleider?

We blijven dicht bij de praktijk, bespreken voorbeelden en ervaringen van leraren, tips en tools waarmee de onderwijsadviseur en de opleider in zijn/haar praktijk aan de slag kan.

 

Referenties

  • Clarke, S. (2016). Leren zichtbaar maken met Formatieve Assessment. Rotterdam: Bazalt.
  • Wiliam, D. (2013). Cijfers geven werkt niet. Meppel: Ten Brink.
  • Wiliam, D. & Leahy, S. (2018). Formatieve assessment integreren in de praktijk. Enschede: Bazalt.
  • http://curriculumvandetoekomst.slo.nl/projecten/formatieve-evaluatie, met verwijzing naar literatuur en praktische handvatten, filmpjes, activiteiten.